Ακούγοντας κανείς ειδήσεις στην τηλεόραση, τον πιάνει τρόμος με τους πρόσφυγες. Τους φαντάζεται σαν μυρμήγκια ή σαν κατσαρίδες που ξεχύνονται από παντού, φτάνουν στα υπόγεια και μέχρι τις ταράτσες των πολυκατοικιών τους, εισβάλουν στα σπίτια τους και τους πνίγουν στον ύπνο τους…
Κάθε είδηση παρουσιάζεται έτσι· σαν τον Αρμαγεδδώνα, σαν το αποτρόπαιο τέλος του κόσμου. Ο φόβος καλλιεργείται συστηματικά και ο άνθρωπος δε μπορεί να ξεφύγει. Μόνη του ασπίδα είναι η αποχή από τις «μαζικές ειδήσεις», η επιλεκτική ενημέρωση και κυρίως η κριτική του σκέψη.
Πού είναι σήμερα οι Αλβανοί που τόσο μας είχαν ανησυχήσει; Ή απορροφήθηκαν από την ελληνική κοινωνία ή γύρισαν στην χώρα τους. Πού είναι οι Ουκρανές, οι Ρωσσίδες, οι Βουλγάρες, οι Φιλιππινέζες; Το ίδιο… Οι πρόσφυγες δεν ξεσπιτώνονται για πλάκα, ούτε για να κατακτήσουν ξένα χωράφια, ούτε για να προσηλυτίσουν αλλόθρησκους. Από ανάγκη το κάνουν κι όταν η ανάγκη εκλείπει, είτε επιστρέφουν στον τόπο τους είτε γίνονται μόνιμοι και νόμιμοι κάτοικοι κάποιας καινούριας πατρίδας.
Οι Αλβανοί κάποια στιγμή αποτελούσαν ένα τεράστιο μέρος του ελληνικού πληθυσμού. Σε πολλά νησιά θα μπορούσαν ανέτως να εκλέξουν δήμαρχο. Ποτέ δεν έγινε αυτό, δεν ήταν αυτό η επιδίωξή τους. Δούλεψαν στις οικοδομές και στα χωράφια, φθηνά εργατικά χέρια -συχνά ως αντικείμενα εκμετάλλευσης-, μάζεψαν χρήματα, έστελναν στους δικούς τους, έμαθαν ελληνικά, έγιναν αξιοπρεπείς πολίτες της χώρας μας ή πρέσβεις του ελληνικού «πνεύματος» στη δική τους χώρα. Σε τίποτα δεν μας έβλαψαν μακροπρόθεσμα.
Κι αυτοί τώρα οι ξεριζωμένοι άνθρωποι της Συρίας, θύματα του πολέμου που κάποιοι συστηματικά δημιουργούν κι επωφελούνται, δεν έρχονται για να μας εξισλαμίσουν, να μας σφάξουν, να μας ανατινάξουν. Δεν θέλουν καν να μείνουν εδώ, να περάσουν θέλουν σε χώρες «πλούσιες», μα δεν τους θέλουν –τόσο πολλούς και τόσο ανεξέλεγκτους. Τους εξαθλιωμένους των αποικιών και των πολέμων τους τούς δέχονταν οι δυνατοί πάντα με «μέτρο».
Στην ιστορία και στη γεωγραφία μάς δίδασκαν πάντα πως η Ελλάδα είναι ένα πέρασμα, ένα σημείο συνάντησης πολιτισμών, ηπείρων, θαλασσών, φυλών, λαών και θρησκειών· αυτό ήμασταν, αυτό είμαστε κι αυτό θα είμαστε πάντα. Ας το αποδεχθούμε επιτέλους και ας τιμήσουμε το ευλογημένο αυτό «πέρασμα» με μεγαλοψυχία και με την αιώνια σοφία πως όλα εντέλει στη ζωή περαστικά είναι: και τα καλά και τα κακά.
Και πως η μαγεία της ζωής δεν είναι η ασφάλεια, ούτε η αέναη ηρεμία· είναι η ροή κι η ζύμωση. Είναι η αμοιβαία περιπέτεια των ανθρώπων.