Η 7ήμερη εκδρομή των ΚΑΠΗ της πόλης στα ελληνόφωνα χωριά της Κάτω Ιταλίας, που ο Δήμος Νέας Σμύρνης επιδοτεί με 300 ευρώ για την συμμετοχή κάθε ατόμου, αναμένεται να επαναληφθεί στις αρχές Μάϊου για όσους δεν κατάφεραν να συμμετάσχουν στην πρώτη.
Το πρώτο γκρουπ αποτελείται από 48 άτομα και φεύγει αύριο.
Η εκδρομή περιλαμβάνει επισκέψεις σε Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και ιστορικές πόλεις. Οι συμμετέχοντες επίσης θα επισκεφτούν την περιοχή της Απουλίας όπου βρίσκονται τα Ελληνόφωνα χωριά όπως το Καλημέρα και τη Στερνάτια.
Η Στερνατία
Η Στερνατία, το πιο ζωντανό χωριό της περιοχής, έχει πλούσια πολιτιστική και πνευματική παράδοση. Υπήρξε κέντρο αντιγραφής χειρογράφων και διάδοσης της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφικής σκέψης. Εδώ ζουν 2.500 κάτοικοι κι όλοι οι ηλικιωμένοι μιλούν ακόμη τα γκρίκο. Ο κεντρικός δρόμος που διασχίζει το ιστορικό κέντρο της Στερνατία ονομάζεται Via platea (οδός πλατείας), αλλά και άλλοι δρόμοι και τοπωνύμια φέρουν ελληνικά ονόματα. Via pano (οδός Πάνω), Via litharia (οδός Λιθάρια) ή Παλέα αμπέλια, αμπέλια Καμένα, πόρτα φιλίας ή η πόρτα του Φιλία, όπως είχε επικρατήσει παλιότερα.
Η διαμονή που έχει εξασφαλιστεί είναι σε ξενοδοχεία των 4* και οι μετακινήσεις θα γίνονται με πολυτελή πούλμαν.
Την εκδρομή θα συνοδεύει η Αντιδήμαρχος ΚΑΠΗ, Κατερίνα Κουτετέ.
Το ελληνικό ιδίωμα γκρίκο
Οι μελέτες των Ελλήνων γλωσσολόγων, ανθρωπολόγων και μουσικολόγων από τη δεκαετία του 1970 έως σήμερα, έδειξαν ότι στη γλώσσα των ελληνόφωνων της Κάτω Ιταλίας, συνυπάρχουν δωρικά κατάλοιπα, στοιχεία βυζαντινά, ιταλικές λέξεις, καθώς και δάνεια από τις τοπικές διαλέκτους, τα σαλεντίνικα και τα καλαβρέζικα.
Τη θεωρία αυτή που υποστηρίζει ότι η καταγωγή της γλώσσας ανάγεται στην αρχαιότητα, ενίσχυσε με το τεράστιο σε όγκο έργο του ο Γερμανός καθηγητής της Γλωσσολογίας και μετέπειτα ακαδημαϊκός Γκέραρντ Ρόλφς. Με σύσταση του Ρόλφς το 1962 η Ακαδημία Αθηνών ανέθεσε στον Αναστάσιο Καραθανάση τη σύνταξη του πρώτου λεξικού αυτής της γλώσσας. Το Ιστορικό Λεξικό των Ιδιωμάτων της Κάτω Ιταλίας κυκλοφόρησε από το 1984 έως το 1992 αποθησαυρίζοντας 6.000 λέξεις σε πέντε ογκώδεις τόμους.
Το αξιοθαύμαστο με τους ελληνόφωνους της Κάτω Ιταλίας είναι ότι οι ίδιοι οι απλοϊκοί άνθρωποι κράτησαν ζωντανή την γλώσσα τους ανά τους αιώνες.
Τα τελευταία χρόνια ωστόσο η τηλεόραση, η αστυφιλία, ο σύγχρονος τρόπος ζωής απομακρύνουν τους νέους από τα χωριά και η γκρίκο χρόνο με το χρόνο ξεθωριάζει και σβήνει. Το 1999 το ιταλικό κράτος αναγνώρισε με νόμο τα γκρίκο ως γλώσσα της μειονότητας. Καθιερώθηκε η διδασκαλία μιας ώρας στα σχολεία της περιοχής, αλλά με την κρίση ατόνησε. Η κρίση στέρησε από τους ελληνόφωνους και την βοήθεια που είχαν από την Ελλάδα, ιδιαίτερα μετά και το κλείσιμο του ελληνικού προξενείου στη Νάπολη.
Σήμερα μόνον οι ηλικιωμένοι μιλούν πλέον τη γλώσσα και ζητούν στήριξη για τη διάσωσή της. Είναι αμαρτία να την χάσουμε αυτή τη γλώσσα, λένε.