Η ιστορία της Πλατείας Νέας Σμύρνης: Ο σχεδιασμός, ο διάσημος οβελίσκος, τα πρώτα στέκια κι ο Πανιώνιος. Ένα αφιέρωμα για τους Νεοσμυρνιώτες και κάθε έναν που αγαπά τη Νέα Σμύρνη.
(Συνέντευξη με έναν άγνωστο συνεντευξιαζόμενο...)
Η Ιστορία
Η χωροθέτηση της πλατείας υπήρχε στον πρώτο πολεοδομικό σχεδιασμό της Νέας Σμύρνης, στα τέλη του ’30. Η προοπτική ήταν να αποτελέσει το εμπορικό κέντρο της προσφυγικής πόλης. Ο περίγυρος της πλατείας είχε δενδροφυτευτεί από το 1938. Στο εσωτερικό της, υπήρχε μια τεράστια επίπεδη αλάνα έως το 1970, οπότε επί δημαρχίας Αθανάσιου Παπαθανασίου ξεκίνησε η ανάπλαση που κατέληξε σε μια από τις πιο όμορφες πλατείες της Ελλάδας. Δημιουργήθηκαν έξι λίμνες που επικοινωνούν με μικρούς καταρράκτες και συντριβάνια, μια μικρή γέφυρα, τουριστικό περίπτερο, παιδικές γωνιές, ενώ τοποθετήθηκαν και αγάλματα ευεργετών. Τη μελέτη και την επίβλεψη της διαμόρφωσης, είχε αναλάβει το αρχιτεκτονικό γραφείο Γ. Λεονάρδου και Λ. Καλαβύτη. Στο κεντρικό σημείο ανυψώθηκε η αναμνηστική στήλη (οβελίσκος), ύψους 5 μέτρων, έργο του γλύπτη Βάσου Καπάνταη, με ανάγλυφες παραστάσεις που συνδέουν τη νέα πόλη με τη μικρασιατική Σμύρνη. “Ο Παπαθανασίου είχε βγει κόντρα στη Χούντα. Έκανε πολλά έργα, μόνος του. Για παράδειγμα, τα έργα για τους υπονόμους. Ούτε για αυτά είχε έγκριση. Είχε ένα φαρμακείο, αριστερά από το σημείο που βρίσκεται σήμερα η καφετέρια “Avenue”, δίπλα στο τότε ζαχαροπλαστείο του Τσιάπη. Είχε οραματιστεί τη Νέα Σμύρνη, με μια πλατεία ως σημείο αναφοράς. Και ενώ αρχικά τον βρίζαμε, είναι το μεγαλύτερο έργο που έχει γίνει στη Νέα Σμύρνη”. Γιατί όμως, τον έβριζαν οι κάτοικοι της πόλης; “Γιατί ήταν χουντικός. Αν και αυτό δεν είναι ακριβές, γιατί είχε εκλεγεί με τη ψήφο του λαού ως δήμαρχος και τον κράτησε η χούντα. Παραμένει ωστόσο, δεδομένο ότι έκανε πάρα πολύ μεγάλο έργο”.
Το 2003 ξεκίνησε η τελευταία ανάπλαση, που είχε ως συνέπεια την πεζοδρόμηση των τριών πλευρών (25ης Μαρτίου, 2ας Μαΐου και Ειρήνης) και τότε ήταν που τοποθετήθηκε το άγαλμα του Ελευθερίου Βενιζέλου, μπροστά από τη στάση του τραμ. Σε κεντρικό σημείο, υπάρχει και η προτομή του Αθανάσιου Καρύλλου, του πρώτου αιρετού κοινοτάρχη και Δημάρχου της Νέας Σμύρνης. Εκεί κοντά βρίσκεται και η Πυραμίδα. “Απέναντι της ήταν το Αστυνομικό τμήμα, το ΚΒ’, το οποίο παλαιότερα βρισκόταν στην γωνία απέναντι από τον κινηματογράφο “Αστόρια”, που ήταν στο σημείο της πρώην Εμπορικής Τράπεζας -στην πλάγια πλευρά της Εστίας."
Όταν η “Ευαγγελική” ήταν η πηγή ζωής της πλατείας
"Το Δημαρχείο το παλαιό, ήταν στην γωνία του πεζόδρομου της πλατείας και της οδού Παλαιολόγου. Πλάγια της Πυραμίδας, δίπλα στο σημερινό Gruppo Ottico ήταν το Γυμνάσιο, η Ευαγγελική Νέας Σμύρνης, στο κτίριο Γεωργίου Τσακίρη. Η πλατεία αποκτούσε ζωή, όταν λειτουργούσε το σχολείο. Οι περισσότεροι από όσους θα αναφέρω στη συνέχεια, πήγαν εδώ σχολείο”. Το σχολείο της Εστίας προστέθηκε πολύ αργότερα μετά τη σχετική χρηματοδότηση του Αριστοτέλη Ωνάση. Η αυθεντική Εστία έστεκε εκεί όπου βρίσκεται και σήμερα από το 1930 -είχε δημιουργηθεί από Έλληνες Μικρασιάτες πρόσφυγες, με στόχο τη συλλογή, τη μελέτη και την περίσωση του εθνικού, πνευματικού, ιστορικού, λαογραφικού και γλωσσικού πλούτου του ελληνισμού της Μικράς Ασίας, του Πόντου, της Ανατολικής Θράκης και της Κωνσταντινουπόλεως.
Το κτίριο της Ευαγγελικής δεν υπάρχει πια πάνω στην πλατεία (το σχολείο έχει μεταφερθεί σε άλλο σημείο της πόλης), αλλά στην είσοδο του υπάρχοντος οικοδομήματος υπάρχει το σχέδιο της εισόδου της Ευαγγελικής. Μπροστά, ήταν δρόμος και περνούσαν αυτοκίνητα. Το τοπίο ήταν έρημο. Τι υπήρχε; Σπίτια, αλλά όχι καταστήματα και ζωή. Παρεμπιπτόντως, υπήρχαν και τρία βενζινάδικα παρ’ ότι αναφερόμαστε σε μια εποχή που δεν είχε κάθε σπίτι τρία αυτοκίνητα. "Η αλήθεια είναι πως δεν υπήρχαν πολλά αυτοκίνητα”. Τότε πώς μόνο στην πλατεία υπήρχαν τρία βενζινάδικα; “Ε, οι Νεοσμυρνιώτες ήταν πλούσιοι”.
Επιστρέψαμε στην “Ευαγγελική”, για να μας διηγηθεί μια ιστορία: “Είχαμε έναν εκπληκτικό καθηγητή γυμναστικής, Λεγόταν Σταυρουλάκης. Αγαπούσε τους αθλητές πολύ. Όποιος ασχολείτο με τον αθλητισμό, ήταν Θεός για εκείνον. Είχε ένα χούι. Ότ